Kadınlar nasıl karar verir?

Kadınlar nasıl karar verir?

Gelin bir soruyla başlayalım; Sizce kadınların karar alma süreçleri ve kriterleri siyasette neden önemli?

Sorunun yanıtı çok açık aslında; Kadınların propaganda süreçlerinde etkisi çok büyük. Hem seçen hem seçilen kadınlar, sonuçlar üzerinde belirleyici rol oynuyor. Muhtemelen defalarca duymuşsunuzdur; “Başbakanı o noktaya kadın seçmenler getirdi” diye...  

Peki ya CHP? CHP’nin başarısında kadınların rolü yok mu?

Var elbette... Yıllardır iktidar yüzü görmediği halde dimdik ayakta duran CHP için kadınlar partinin “dinamosu” adeta... Aslında teorileri haklı çıkaran, her mahallede parti görevlisi olsun olmasın partinin örtülü propagandasını yapanların “kadınlar” olması. Hem aktif siyasette görev alanlar, hem sadece seçmen vasfıyla partiye sempati duyan kadınlar tabiri caizse “arı gibi” çalışıyorlar. Hal böyle olunca kadınların seçimlerde vereceği kararları nasıl etkileyebileceğimiz de önemli bir unsur olarak karşımıza çıkıyor.

Yönetim bilimcilerin yakından takip ettiği Harvard Business Review dergisinin Eylül 2013 sayısında yer alan, Benko ve Pelster tarafından yapılmış bir araştırmanın başlığı aslında “Kadınlar nasıl karar verir?”... Benim de üzerine doktora araştırmamı yaptığım yönetim biliminin kapsama alanı diğer birçok bilim alanıyla sırt sırta yürüyor diyebiliriz. Siyaset bilimini de bu ilişki içerisinde değerlendirmenin her iki alana da verimli katkılar sunacağı kanaatindeyim. Bu bağlamda kadınların karar vermesini etkileyen unsurlara değinen bu araştırmadan bazı satır başlarını sizlerle paylaşmak istiyorum.

Kadınlar ve erkekler neden farklı karar alırlar?

University of California, Irvine’da yapılan bir araştırmaya göre erkeklerin beyninde kadınlara nazaran 6,5 kat daha fazla gri madde bulunuyor. Buna karşın kadınların beynindeki beyaz madde erkeklerin 10 katı. Neymiş bu gri ve beyaz madde dediğinizi duyar gibiyim. Gri madde beyindeki bilgi işlem merkezlerinin ayırt edici özelliğiyken, beyaz madde bu merkezler arasındaki bağlantıyı kolaylaştırıyor. Yani kadınların karar vermesini etkilen faktörler erkeklere oranla çok çeşitli.

Peki bu fiziksel farklılık karar alma sürecini nasıl etkiliyor?

Sorunun yanıtı yine söz konusu araştırmada verilmiş; bir erkek evinden siyah bir pantolon almak için çıktığında muhtemelen yarım saat içerisinde siyah pantolonu alıyor ve alışverişini bitiriyor. Bir kadın ise keşif odaklı ve değişimlere açık olduğundan, siyah pantolon almak için yola çıkıp başka kıyafetlerden etkilenerek kararını değiştirebiliyor. Ve sonuçta yarım saatten uzun süren ve amaçlanandan bambaşka bir sonuçla karşılaşabiliyorlar. Bu özellik tüm karar süreçlerine genellendiğinde; erkeklerin seçenekleri daraltan ve tek seçeneğe indiren bir yapıya sahip olduğunu, kadınların ise olasılıkları keşfetmeye ve değişime açık olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz.

Kadınların vücut dili erkeklerden farklı mıdır?

Benko ve Pelster’in araştırması bu konuda da bazı ipuçları veriyor. Örneğin siz konuşurken onaylar nitelikte kafasını sallayan bir erkek, konuyu anladığını ve devam etmenizi ima edebiliyorken, aynı durumda başını sallayan bir kadın ise size onay verdiğini ve ayrıntıları duymak istediğini ima ediyor aslında... Yani kadınların detaycı ve sabırlı özellikleri ön plandayken, erkeklerin aceleci ve sonuç odaklı olduklarını söyleyebiliriz. Araştırmada çıkan bir diğer sonuç ise görüşmeler esnasında kadınların yüzyüze oturmayı erkeklerin ise yanyana oturmayı tercih ettiğine yönelik.

Seçmenle yakınlık gerekli mi?

Düşünün ki seçim çalışması için bir evin kapısını çaldınız. Ve ev sahibi seçim propagandası yapmanız için sizi ve arkadaşlarınızı içeri buyur etti. Bu noktada erkeklerin seçmenle yakınlık kurmada zorluk yaşadığı kabul görmüş bir gerçek. Evine girdiğiniz seçmenin evini göz ucuyla incelemek, duvarlardaki resimlerden bir yaşam hikayesi oluşturmak ve bu doğrultuda yakınlık kurmak genellikle kadınlara özgü bir özellik... Ve zaten çoğunlukla bu çalışmaları kadınlar yürütüyor. Kadın seçmenin sempatisini ise bu ipuçlarını yakalayan kazanıyor.

HBR’de yayınlanan ve bir kısmını paylaşmaya çalıştığım Benko ve Pelster’in araştırması özünde, kadınların alternatifler arasından seçim yapmayı sevdiğini ve erkeklere oranla yeniliklere daha açık olduğunu vurguluyor. Ve zaten seçmen kadınlar kararlarını da bu doğrultuda veriyorlar.

Bu araştırmadan payımıza düşen sonuç; seçimlerin belirleyicisi olan kadın seçmene çeşitli proje ve önerilerle gitmemiz gerektiği.. Ve onlara bu projeler arasından seçim yapma şansını tanımak da önemli... Örneğin yerel seçimler için mahallesinde açmayı vaat edeceğiniz ahşap boyama kursu, o kadın seçmenin ilgisini çekmeyebilir. O zaman muhakkak o mahallede yaşayan kadın seçmen için elinizde iki alternatif projeniz daha olmalı...

Yani siyah pantalon almak üzere yola çıkan kadınlara rengarenk bir ceket satmak bizim elimizde... Yeter ki kadın seçmene nasıl yaklaşacağımızı bilelim...